Language Switcher Fallback

Oudere typologieën

Witwastypologieën uit de op 16-4-2015 vervallen OM aanwijzing witwassen en de memorie van toelichting bij artikel 420 bis e.v. WvSr

Het Openbaar Ministerie heeft in een aanwijzing uit 2008 een lijst van typologieën van witwassen opgenomen. Wanneer een concreet geval kenmerken vertoont als in een typologie beschreven kan daaraan een vermoeden van witwassen worden ontleend. De aanwijzing is per 16 april 2015 komen te vervallen. De in de aanwijzing genoemde typologieën zijn echter nog altijd relevant en zijn daarom in 2016 herbevestigd door de FIU-Nederland. Ze zijn hieronder opgenomen.

Daarnaast is in 2001 het witwassen van opbrengsten van misdrijven als strafbaar feit opgenomen in het Wetboek van Strafrecht. Uit de memorie van toelichting bij deze wetswijziging kan ook een viertal typologieën worden afgeleid. Ook deze typologieën zijn in 2016 door de FIU-Nederland (opnieuw) officieel vastgesteld en hieronder opgenomen.

 

1 Witwastypologieën uit oude aanwijzing witwassen

·         het feit dat er geen legale economische verklaring is voor de gewisselde valutasoorten en de frequentie van de wisselingen;

·         het ontbreken van een legale economische verklaring voor het wisselen van grote geldbedragen;

·         het ontbreken van een legale economische verklaring voor het wisselen van buitenlandse valuta;

·         de transacties staan niet in verhouding tot de inkomsten;

·         het contant omwisselen in een witwascyclus wordt vaak gedaan ter onderbreking van de "papertrail";

·         bij grote hoeveelheden contant geld in diverse valuta: het is een feit van algemene bekendheid dat diverse vormen van criminaliteit gepaard gaan met grote hoeveelheden contant geld in diverse valuta;

·         bij fysiek vervoer van grote bedragen in contanten: het fysiek vervoeren van grote bedragen in contanten brengt een aanzienlijk veiligheidsrisico met zich;

·         het feit dat ten aanzien van de verdachte geen economische activiteit bekend is in relatie tot de verschillende landen waarmee transacties werden verricht;

·         het feit dat meerdere wisseltransacties op één dag bij verschillende wisselkantoren/banken dan wel bij verschillende vestigingen van deze wisselkantoren/banken zijn uitgevoerd;

·         het feit dat een aantal malen het geld ongeteld werd aangeleverd;

·         het feit dat diverse malen geld in kleine coupures werd omgewisseld naar grote coupures;

·         het feit dat de handel in verdovende middelen veel geld in kleine coupures oplevert;

·         het feit dat de handel in verdovende middelen veel opbrengsten in verschillende valuta oplevert;

·         het feit dat door de verdachte veel contacten werden (worden) onderhouden met personen met criminele antecedenten;

·         de wijze waarop het geld werd vervoerd en/of aangeboden;

·         het feit dat de verdachte iets weigert te verklaren over de herkomst van het geld;

·         het feit dat het kennelijk de bedoeling was om de meldgrens te ontduiken;

·         het feit dat er een beloning werd verkregen voor de door verdachte uitgevoerde wisseltransacties;

·         het feit dat het verrichten van vele Money Transfers vanuit Nederland naar verschillende personen in het Caribische gebied dikwijls gepaard gaat met de smokkel van cocaïne van het Caribische gebied naar Nederland;

·         bij (veelvuldig) gebruik van Money Transfers (het is een feit dat het aanmerkelijk duurder is om geld over te maken naar het buitenland via Money Transfers dan via girale transacties);

·         het feit dat Nederlanders in het buitenland geld op aldaar geopende bankrekeningen hebben staan om buiten het zicht van de Nederlandse autoriteiten en / of Nederlandse opsporingsdiensten te blijven;

·         het feit dat uit eerdere onderzoeken is gebleken, dat het wisselen van Britse ponden en Schotse ponden in kleinere coupures buiten het Verenigde Koninkrijk vaak in relatie kan worden gebracht met de handel in verdovende middelen;

·         Geldbedragen van behoorlijke omvang, in contante coupures, die niet terug zijn te vinden in (officiële) boeken van en evenmin kunnen worden verantwoord met stukken van reguliere handelsactiviteiten;

·         Voorhanden hebben van grote hoeveelheden contant geld zonder noodzaak daartoe op grond van bedrijf of beroep;

·         Ongebruikelijke wijze van transport (verstoppen van contanten). Waarbij gedacht wordt aan het verstoppen van liquide middelen in niet voor transport van gelden bedoelde materialen bijvoorbeeld: hengsels of trekstangen van koffers, pakken luiers, shampoo flessen, in panty verpakt en verstopt onder kleding, verstopt in het lichaam.       

 

2 Typologieën uit de memorie van toelichting bij artikel 420 bis e.v. WvSr (2001)

·         Een kenmerk dat veel gevallen van witwassen gemeen hebben is dat handelingen plaats vinden die overigens – los van het beoogde witwassen – geen redelijk bedrijfseconomisch doel kunnen dienen.

·         Een veelvuldig gebruikte methode is het bij wisselkantoren met grote regelmaat inwisselen van grote hoeveelheden, in kleine coupures verdeelde, buitenlandse valuta tegen Nederlands geld. Dit gebeurt door koeriers of strolieden, die soms door anderen – kennelijk toezichthouders – worden vergezeld. De aanbieders van het geld gaan soms akkoord met ongebruikelijke, erg nadelige wisselcondities. Deze methode heeft veelal betrekking op de opbrengsten uit drugshandel.

·         Een verfijndere methode is het werken met dekmantelorganisaties. De aanbieder van het geld zegt dan te handelen namens een bedrijf of vennootschap, veelal gevestigd in het buitenland. Hij geeft opdracht het geld over te maken naar een bankrekening van dat bedrijf, waarna het geld onmiddellijk van die rekening wordt opgenomen of verder wordt overgemaakt naar een andere rekening. Vaak zijn de gestorte bedragen onverklaarbaar hoog, gelet op de soort activiteit die de dekmantelorganisatie zou verrichten.

·         Een typische vorm van witwassen is het rondpompen van geld door veelvuldige overschrijvingen tussen verschillende rekeningen. Credit en debet verrichtingen volgen elkaar, om onverklaarbare redenen, in hoog tempo op en saldi gaan in één maand van 0 naar enkele miljoenen euro’s en weer terug. Vaak wordt de paper trail onderbroken door contante opnames of de aankoop van cheques. Bewijsstukken getoond ter onderbouwing van de transactie, zoals overeenkomsten van lening, koopcontracten, garanties en dergelijke, lijken vaak vals of juridisch defect. Partijen bij een transacties schijnen soms verwant of zelfs dezelfde personen te zijn.