Aan- en verkoop van virtuele betaalmiddelen (2017)

Typologieën vastgesteld op 15 augustus 2017 naar aanleiding van onderzoek naar de aan- en verkoop van virtuele betaalmiddelen:
            1.    Het meermalen binnen een relatief korte periode vanaf bankrekening(en) opnemen van aanzienlijke contante bedragen, geheel of in delen, zonder een kennelijke economische noodzaak en in combinatie met het meermalen giraal ontvangen van bedragen (waarbij die bedragen in geval van de handelaar in virtuele betaalmiddelen kennelijk afkomstig zijn uit de verkoop van virtuele betaalmiddelen).
            2. De aankoop van virtuele betaalmiddelen waarbij aan tenminste twee van de volgende kenmerken is voldaan:
a.     de koper biedt zijn diensten aan via internet middels vraag- en aanbodsites;
b.    de koper stelt geen identiteit van de verkoper vast;
c.     de koper schermt de eigen identiteit af;
d.    de koper rekent in contanten af;
e.     de koper brengt een ongewoon hoog percentage wisselcommissie in rekening;
f.     de transactie vindt plaats in een (openbare) omgeving waar veel publiek aanwezig is waardoor het veiligheidsrisico voor de koper vermindert;
g.    een legale economische verklaring voor de wijze van omwisseling is niet aannemelijk;
h.    de omvang van de aangekochte virtuele betaalmiddelen is niet aannemelijk in relatie tot gemiddeld particulier gebruik;
i.      de koper is niet bij de Kamer van Koophandel en niet bij de Belastingdienst bekend voor het zijn van wisselinstelling. 
            3. De koper en/of verkoper maakt/maken bij de verkoop van virtuele betaalmiddelen gebruik van een zogenaamde mixer.

Ondergronds bankieren (2016)
Op basis van ervaringen vanuit Nederlandse opsporingsonderzoeken zijn op 1 augustus 2016 de volgende twee nieuwe nationale typologieën in het kader van ondergronds bankieren vastgesteld:
1.    Geldbedragen die zijn gebundeld met kleine elastieken in pakketten van 100 stuks bankbiljetten, waarbij een aantal bundels van 100 stuks weer bij elkaar worden gebundeld is een typisch kenmerk van de bundeling van crimineel geld.
2.    De volgende kenmerken of een combinatie van deze kenmerken duiden op criminele geldstromen:
·         De overdracht van gelden vindt plaats op een openbare plek in plaats van een vaste locatie
·         Er wordt gebruik gemaakt van een nummer/token bij de overdracht van gelden, identiteiten zijn niet bekend
·         Geldoverdracht vindt plaats tussen verschillende nationaliteiten in plaats van binnen dezelfde etnische groep
·         Er is sprake van taalbarrières
·         Er is sprake van grote bedragen die worden overgedragen
·         Er is communicatie door middel van versluierd taalgebruik
·         Er is geen of slechts summiere administratie waarin namen ontbreken
·         De overdacht van de gelden vindt plaats met behulp van geldkoeriers in plaats van op locatie
·         De klanten hebben veelal criminele antecedenten

·         het feit dat er geen legale economische verklaring is voor de gewisselde valutasoorten en de frequentie van de wisselingen;
·         het ontbreken van een legale economische verklaring voor het wisselen van grote geldbedragen;
·         het ontbreken van een legale economische verklaring voor het wisselen van buitenlandse valuta;
·         de transacties staan niet in verhouding tot de inkomsten;
·         het contant omwisselen in een witwascyclus wordt vaak gedaan ter onderbreking van de "papertrail";
·         bij grote hoeveelheden contant geld in diverse valuta: het is een feit van algemene bekendheid dat diverse vormen van criminaliteit gepaard gaan met grote hoeveelheden contant geld in diverse valuta;
·         bij fysiek vervoer van grote bedragen in contanten: het fysiek vervoeren van grote bedragen in contanten brengt een aanzienlijk veiligheidsrisico met zich;
·         het feit dat ten aanzien van de verdachte geen economische activiteit bekend is in relatie tot de verschillende landen waarmee transacties werden verricht;
·         het feit dat meerdere wisseltransacties op één dag bij verschillende wisselkantoren/banken dan wel bij verschillende vestigingen van deze wisselkantoren/banken zijn uitgevoerd;
·         het feit dat een aantal malen het geld ongeteld werd aangeleverd;
·         het feit dat diverse malen geld in kleine coupures werd omgewisseld naar grote coupures;
·         het feit dat de handel in verdovende middelen veel geld in kleine coupures oplevert;
·         het feit dat de handel in verdovende middelen veel opbrengsten in verschillende valuta oplevert;
·         het feit dat door de verdachte veel contacten werden (worden) onderhouden met personen met criminele antecedenten;
·         de wijze waarop het geld werd vervoerd en/of aangeboden;
·         het feit dat de verdachte iets weigert te verklaren over de herkomst van het geld;
·         het feit dat het kennelijk de bedoeling was om de meldgrens te ontduiken;
·         het feit dat er een beloning werd verkregen voor de door verdachte uitgevoerde wisseltransacties;
·         het feit dat het verrichten van vele Money Transfers vanuit Nederland naar verschillende personen in het Caribische gebied dikwijls gepaard gaat met de smokkel van cocaïne van het Caribische gebied naar Nederland;
·         bij (veelvuldig) gebruik van Money Transfers (het is een feit dat het aanmerkelijk duurder is om geld over te maken naar het buitenland via Money Transfers dan via girale transacties);
·         het feit dat Nederlanders in het buitenland geld op aldaar geopende bankrekeningen hebben staan om buiten het zicht van de Nederlandse autoriteiten en / of Nederlandse opsporingsdiensten te blijven;
·         het feit dat uit eerdere onderzoeken is gebleken, dat het wisselen van Britse ponden en Schotse ponden in kleinere coupures buiten het Verenigde Koninkrijk vaak in relatie kan worden gebracht met de handel in verdovende middelen;
·         Geldbedragen van behoorlijke omvang, in contante coupures, die niet terug zijn te vinden in (officiële) boeken van en evenmin kunnen worden verantwoord met stukken van reguliere handelsactiviteiten;
·         Voorhanden hebben van grote hoeveelheden contant geld zonder noodzaak daartoe op grond van bedrijf of beroep;
·         Ongebruikelijke wijze van transport (verstoppen van contanten). Waarbij gedacht wordt aan het verstoppen van liquide middelen in niet voor transport van gelden bedoelde materialen bijvoorbeeld: hengsels of trekstangen van koffers, pakken luiers, shampoo flessen, in panty verpakt en verstopt onder kleding, verstopt in het lichaam.       

Een kenmerk dat veel gevallen van witwassen gemeen hebben is dat handelingen plaats vinden die overigens – los van het beoogde witwassen – geen redelijk bedrijfseconomisch doel kunnen dienen.
·         Een veelvuldig gebruikte methode is het bij wisselkantoren met grote regelmaat inwisselen van grote hoeveelheden, in kleine coupures verdeelde, buitenlandse valuta tegen Nederlands geld. Dit gebeurt door koeriers of strolieden, die soms door anderen – kennelijk toezichthouders – worden vergezeld. De aanbieders van het geld gaan soms akkoord met ongebruikelijke, erg nadelige wisselcondities. Deze methode heeft veelal betrekking op de opbrengsten uit drugshandel.
·         Een verfijndere methode is het werken met dekmantelorganisaties. De aanbieder van het geld zegt dan te handelen namens een bedrijf of vennootschap, veelal gevestigd in het buitenland. Hij geeft opdracht het geld over te maken naar een bankrekening van dat bedrijf, waarna het geld onmiddellijk van die rekening wordt opgenomen of verder wordt overgemaakt naar een andere rekening. Vaak zijn de gestorte bedragen onverklaarbaar hoog, gelet op de soort activiteit die de dekmantelorganisatie zou verrichten.
·         Een typische vorm van witwassen is het rondpompen van geld door veelvuldige overschrijvingen tussen verschillende rekeningen. Credit en debet verrichtingen volgen elkaar, om onverklaarbare redenen, in hoog tempo op en saldi gaan in één maand van 0 naar enkele miljoenen euro’s en weer terug. Vaak wordt de paper trail onderbroken door contante opnames of de aankoop van cheques. Bewijsstukken getoond ter onderbouwing van de transactie, zoals overeenkomsten van lening, koopcontracten, garanties en dergelijke, lijken vaak vals of juridisch defect. Partijen bij een transacties schijnen soms verwant of zelfs dezelfde personen te zijn.