Een derdenbetaling is op zichzelf legaal. En een bedrijf kan dan ook zijn redenen hebben om een betaling voor een levering van goederen of diensten via een derde partij te laten lopen. Bijvoorbeeld als een zakenpartner is gevestigd in een land zonder een goed werkend bancair systeem, en toch goederen wil betalen. Tegelijkertijd zijn er risico’s. Zo worden derdenbetalingen soms gebruikt voor criminele doeleinden. De daadwerkelijke bestemming van goederen of diensten en/of de herkomst van het geld door derdenbetalingen is namelijk niet of moeilijker te herleiden. In sommige gevallen kennen de betalende en leverende rechtspersonen de risico’s en maken ze bewust gebruik van derdenbetalingen. Er zijn ook voorbeelden waarbij een rechtspersoon via een derdenbetaling onbewust criminelen faciliteert in bijvoorbeeld witwassen of sanctieomzeiling.

Meldingen

Uiteenlopende instellingen melden bij FIU-Nederland ongebruikelijke transacties die duiden op derdenbetalingen met een mogelijk crimineel doel. Dit varieert van banken en accountants tot payment service providers (PSP’s). Zo viel het banken in tal van casussen op dat een klant geld ontving van een bedrijf dat in een compleet andere branche actief was. In een andere casus zag een accountant dat een bedrijf betaald kreeg van een heel andere partij dan van de afnemer die op de factuur stond. Op vragen hierover kregen de melders vervolgens geen duidelijk antwoord van hun klant.

Allerlei vormen van criminaliteit

Uit FIU-analyses blijkt dat derdenbetalingen worden toegepast om allerlei vormen van criminaliteit mogelijk te maken. Denk aan witwassen, terrorismefinanciering en sanctieontwijking. Soms gaat het hierbij om grotere netwerken. Zo gaf een analyse zicht op bedrijven die stelselmatig als financieel intermediair optraden. Dit maakte vermoedelijk sanctieontwijking en witwassen mogelijk. In een ander geval handelden frontbedrijven doorlopend transacties af voor gesanctioneerde entiteiten. Ook komen in analyses indicaties naar voren dat via derdenbetalingen sancties op dual use-goederen worden ontweken. In weer andere analyses zijn er aanwijzingen dat derdenbetalingen worden ingezet om terrorisme te financieren.

Melden is zinvol

Uit de FIU-analyses blijkt hoe belangrijk meldingen van ongebruikelijke transacties zijn in het voorkomen en herkennen van derdenbetalingen met een crimineel doel. Het gaat vaak om complexe, omvangrijke netwerken, waarbij tal van bedrijven betrokken zijn. Een melding kan daarbij zicht geven op een stukje van de puzzel. Samen zien we meer.

Lees ook het artikel over de Kennissessie Derdenbetalingen voor accountants en het nieuwsbericht van DNB over de Kennismiddag Derdenbetalingen voor toezichthouders en ketenpartners.