skip to main content
NL EN
FIU-Nederland

NOW-fraude in het vizier dankzij melders

Tijdens de coronapandemie konden bedrijven financiële steun krijgen via de NOW-regeling. Deze regeling was bedoeld voor bedrijven met een aanzienlijk omzetverlies. Hiermee konden zij salarissen doorbetalen en medewerkers in dienst houden. Sommige bedrijven maakten misbruik van deze regeling. Via meldingen van bijvoorbeeld banken, notarissen en accountants, kregen we hier zicht op*. In deze samengestelde casus vertellen we er meer over.

Voor deze casus hebben we feiten uit verschillende praktijkvoorbeelden gecombineerd. Zo is de casuïstiek niet herleidbaar naar een specifieke situatie.

Via ons meldportaal kregen we een melding van een accountant die NOW-fraude vermoedde. Er is sprake van NOW-fraude wanneer een bedrijf onterecht een voorschot voor NOW-steun heeft gekregen én deze niet heeft terugbetaald. Een FIU-analist vertelt: “Bij veel meldingen van vermoedelijke NOW-fraude leek er geen sprake te zijn van omzetverlies. Of was het omzetverlies te klein om in aanmerking te komen voor NOW-subsidie. Dat was ook het geval in deze casus.”


Geen salarisbetalingen
“Het viel de accountant ook op dat de NOW-steun niet werd doorgeboekt als salaris naar medewerkers. Wel werden er significante bedragen overgemaakt naar andere bedrijven. Op vragen hierover aan de ontvanger van de subsidie, kreeg de melder steeds vage en tegenstrijdige antwoorden.”


Rekeningafschriften opvragen
Onze analist onderzocht de melding. “Ik startte de analyse door de rekeningafschriften van het bedrijf op te vragen bij de bank”, legt onze analist uit. “Dit geeft veel nuttige informatie. Bijvoorbeeld of het bedrijf intussen de subsidie al heeft terugbetaald. In dat geval is geen verder onderzoek nodig. In deze casus was het geld niet terugbetaald. Dan onderzoek ik verder. Ik check bijvoorbeeld of er salarissen mee zijn betaald. Is dat niet het geval, dan probeer ik te achterhalen waar het geld wel naartoe is gegaan.”

Andere bestedingen
Uit de analyse bleek dat het geld werd besteed aan andere zaken. “Denk aan achterstallige betalingen, privéuitgaven (luxegoederen), contante opnames en investeringen in het bedrijf. Ook werd het geld via andere rekeningen besteed aan vastgoed.” Omdat de NOW-regeling specifiek was bedoeld voor salarissen, vallen dergelijke transacties op.

Gefingeerde dienstverbanden
In deze casus bleek ook sprake van gefingeerde dienstverbanden. “Bedrijven ontvingen NOW op basis van het aantal dienstverbanden. Dit bedrijf gaf op meer personeel in dienst te hebben dan daadwerkelijk het geval was. Bovendien zijn enkele personeelsleden vermoedelijk bewust ontslagen ná het aanvragen en ontvangen van de NOW-steun.”


Samenwerking met buitenlandse FIU
In sommige situaties wordt NOW-geld overgeboekt naar een buitenlands rekeningnummer. “Dan is samenwerking met een buitenlandse FIU mogelijk. Wij kunnen namelijk niet zien van wie een buitenlands rekeningnummer is. Dat kunnen we opvragen bij de FIU in het betreffende land. Met die informatie kunnen we in veel gevallen achterhalen waar het geld naartoe is gegaan.”

Meldingen enorm belangrijk
De meldingen geven zicht op omvangrijke fraude met de NOW-regeling. De FIU-analist besluit: “Het gaat om belastinggeld dat we samen opbrengen, u en ik. Ik hoop dan ook dat de opsporingsdiensten zo veel mogelijk kunnen terughalen. Meldingen van ongebruikelijke transacties helpen daarbij en zijn dus ontzettend belangrijk. Daarmee vallen de puzzelstukjes in elkaar.”

* De NOW was een voorschot en werd op basis van berekeningen door ondernemers en eventueel de accountant aangevraagd. De regeling liep door tot medio 2022 en achteraf werden de bedragen definitief berekend. Te veel ontvangen bedragen moesten eerst worden terugbetaald, eventueel in een regeling. Dat had tijd nodig: ondernemers kregen de gelegenheid om te voldoen aan hun verplichtingen. De onderzoeken naar NOW-fraude zijn daarom pas later van start gegaan.